Sociale angststoornissen treffen steeds meer jongeren. Dit wordt niet alleen ondersteund door cijfers, maar ook door persoonlijke verhalen zoals dat van Maureen (22). Zij vertelt hoe haar sociale angst haar dagelijks leven heeft beïnvloed. Het is een onderwerp dat leeft, zelfs op social media, waar grappen en memes over “social anxiety” de ronde doen. Maar wat als die angst je hele leven beheerst?
Het leven met sociale angst
Maureen heeft zich altijd druk gemaakt om de mening van anderen. “Ik ben bang iets verkeerds te doen in sociale situaties en mezelf daarmee voor schut te zetten,” vertelt ze. Dit resulteerde in vermijdingsgedrag: plekken als drukke steden of zelfs de supermarkt werden obstakels. Boodschappen doen was een uitdaging, vooral de interactie bij de kassa. “Ik was bang een fout te maken en dat mensen zouden lachen.”
Ook school werd voor haar een probleem. De angst om naar school te gaan leidde tot regelmatige ziekmeldingen. Uiteindelijk koos Maureen voor een thuisstudie, zodat ze haar diploma kon behalen en een toekomst voor haar kind kon waarborgen.
Oorzaken en trends
Sociale angst ontstaat vaak al op jonge leeftijd, tussen de 10 en 13 jaar. Uit onderzoek blijkt dat millennials en zoomers meer risico lopen. Uit de Gezondheidsmonitor 2020 blijkt zelfs dat 1 op de 11 jongvolwassenen in Nederland een hoog risico heeft op een angststoornis of depressie. De stijging wordt deels toegeschreven aan sociale druk, prestatiedruk en de invloed van social media.
Sociale media creëren vaak een ideaalbeeld van het leven. Maureen merkt op dat dit jongeren onzeker maakt. “Het lijkt alsof iedereen spontaan is en een fantastisch leven heeft. Je gaat je eigen leven daarmee vergelijken.”
Daarnaast heeft de coronapandemie een negatieve rol gespeeld. “Angst wordt versterkt door vermijding,” legt universitair hoofddocent Anke Klein uit. Jongeren die tijdens de pandemie lange tijd thuisonderwijs volgden, vonden het moeilijk om daarna weer de stap te maken naar sociale situaties.
De kracht van openheid
Maureen besloot haar verhaal te delen op Instagram en YouTube om anderen te laten zien dat ze niet alleen zijn. “Ik dacht lang dat ik de enige was. Maar ik wil laten zien dat een angststoornis meer is dan verlegenheid.” Deze openheid bracht haar niet alleen verlichting, maar hielp ook anderen.
Volgens Anke Klein is het belangrijk om de taboesfeer rondom sociale angst te doorbreken. “Praten over deze angsten helpt om jongeren te herkennen die hiermee worstelen. Hoe eerder een stoornis wordt ontdekt, hoe beter je het kunt aanpakken.”
Wat kunnen we doen?
Het is essentieel om jongeren met sociale angst te ondersteunen. Volgens Anke moeten we jongeren niet enkel sociale vaardigheden leren, maar hen helpen om beter om te gaan met sociale situaties. Leraren en ouders spelen hierin een cruciale rol door signalen te herkennen en begrip te tonen.
Sociale angst mag dan een uitdaging zijn, maar verhalen zoals dat van Maureen laten zien hoe openheid en steun kunnen helpen. Het doorbreken van taboes is een belangrijke eerste stap richting herstel.
Gebruikte bron:
Maureen (22) heeft last van sociale angst: “Ik durfde niet meer naar de supermarkt”. (2021, 24 november). npo.nl/npo3. Geraadpleegd op 13 maart 2025, van https://npo.nl/npo3/brandpuntplus/sociale-angst
